LYSANIAS

I.

LYSANIAS

Procurator Abylenes, s. Tetrarcha, memoratur Lucae c. 3. v. 1. ubi Euangelista rerum descriptionem aggressurus, quas Dominus noster toto ministerii sui tempore gessit; temporis circumstantiam, quae erat omnium maximi momenti, accurate sic designavit, ut parem diligentiam non temere alibi sit deprehendere. Hinc potestatis primum civilis, atque eius multiplicis; deinde Sacerdotalis; postremo aetatis Domini Nostri Iesu Christi notis, tempus hoc voluit insignire. Primo itaque Imp. nomen, annumque Imperii illius ponit, Anno 15. Imperii Tib. Caes. Addit statim nomen Procuraroris Caesaris, ἡγεμονέυοντος Ποντίου Πιλάτου τῆς Ι᾿ουδαίας, procurante Pontio Pilato Iudaeam: fuit autem is Annus tertius currens procurationis Pilati. Parum hoc Lucae visum, nisi etiam potestatum aliarum nomina adiicetet, quae tum in Iudaea et finitimis regionibus eminebant. Notum enim, amplissimum Herodis regnum mutatâ formâ divisum fuisie, ab Aug. in Ethuarchiastres, quarum maximam et ceteris duabus parem Archelaus, eoque pulso Procurator obtinebat: reliquas duas, Archelai fratres, Herodes Antipas et Phil. Quae causa, quod Imp. statim subiecerit Lucas Procuratorem Iudaeae, huie Tetrarchus. Meminit dei nceps Tetrarchae Lusaniae, καὶ Λυ???ανίου τῆς Α᾿βιληνῆς τετραρχοῦντος, Et Lysaniâ Abilenae Tetrarchâ. Erat nempe illis temporibus Tetrarchia, quae dicebatur Abilena Lusaniae: quam pro voluntate Imp. vel proprius obtinebat Princeps, vel maior aliquis, accessionis loco, accipiebat. Quoniam igitur ineunte illo acceptabili ac vere magno Anno Ministerii Domini Nostri, quidam Lysanias eum Principatum tenebat; ne hunc quidem Lucas putavit sibi esse praetermittendum: quum praesertim Iudaei non pauci, in Tetrarchae huius ditione habitarent, in finibus Decapoleos, quo venisle Christum atque Euangelium ibi praedicâsse et Decapolitanos plures ad ipsum ventitâsse eique μαθητέυσαι, testantur Euangelistae. Matth. c. 4. v. 25. Marc. c. 5. v. 20. et c. 7. v. 31. Fuêre autem diversis temporibus Lysaniae duo, eiusdem Principatûs Tetrarchae; quorum prior ex Historia illorum temporum notus est satis: posterior vero alibi satis ex presse nominatus, non reperitur; sed tantum obiter. Ante natalem Domini quadraginta circiter Annis, vivebat in Syria Ptolemaeus Mennaei F. Tetrarcha sive Regulus Ituraeae, regionis parvae in conf. Syriae et Arabiae. Strabo l. 16. p. 763. auctor est, paruisse huic Regulo (cuius et Ioseph. meminit) montana Ituraeae, Marsyam, Heliopolim et Chalcidem urbem Syriae, a qua nomen habuit Chalcidene, Plin. descripta l. 5. c. 23. Hunc Lysanias fil. excepit, qui Iosepho dicitur Patri successisse, in ipsius Dynastia l. 14. c. 23. Cuiusmodi Dynastae dominationes has precario obtinebant, quamdiu gratum erat rerum potentibus Romae. Itaque Dio l. 46. beneficio Antonii Lysaniam hunc factum Ituraeae Regem scribit; et mox ab eodem, ut Cleopatrae gratificaretur, Occisum: quod Ioseph. Antiqq. quoque docet l. 14. c. 5. Hic Lysanias sedem dominationis suae collocavit Abilae; quae urbs Syriae fuit, una ex sex Tetrarchlis Plin. quae urbibus Decapoleos erant immixtae. Quum autem plures in Syria Abamlae fuislent, huic cogn. Lysaniae datum est, ut ab aliis separaretur. Ptol. in descr. Caelesyriae, primam urbem recenset Heliopolim, quam diximus huius Patri paruisse et secundam abilam, Lysaniae cognominatam, Α῎βιλα ἐπικληθεῖσα Λυ???ανίου. Et ita apud Ioseph. Antiqq. ille Principatus vocatur saepe, Lysaniae Tetrarchia, ut l. 18. et 20. Ab utro vero Lysania id urbi cognomen haeserit, non adeo certum est. Verosimilius tamen Ios. Scalig. a priore sic esse dictam: Namque et

Ioseph. An tiqq. l. 15. in reb. Herodis et proximis temporibus a caede Lysaniae prioris, meminit huius cognominis, p. 474. ὁ οἶκος τȏυ Λυ???ανίου, ubi οἶκος idem, quod Lucae τετραρχία. Vide infra Oecus. Incidit caedes ista, in A. U. C. 719. ante N. C. 33. a quo tempore Dynastiae huius varia fuit administratio. Cleopatta prima eam possedit, exstincto legitimo Domino: postquam illa periit, vide tur Aug. fisco suo eam addixisse et certi pretii impositâ pensione, colendam tradidisse Zenodoro cuidam, de quo Ioseph. antiqq. Ζενόδωρίς τις ἐμεμίςθωτο τὸν οἶκον Λυσανίου. Similes certe Cleopatrae locationes habes, apud Ioseph. antiqq. l. 15. c. 5. ubi Herodes Rex et alius Dynasta Arabs, urbes Cleopatrae donatas ab illo redi munt, pacti annuam certae pecuniae pensionem. Quamdiu Zenodorus Tetrarchiam hanc in potestate habuit, Zenodori Tetrorchia vocata est: quam Herodi ab Aug. fuilsse donatam, Ioseph. Antiqq. l. 15. et Dio l. 54. memorant, A. U. C. 734. ante N. C. 8. Mortuo Herode, Aug. partem illius, Phil. eius filio attribuit; de reliqua parte quid statuerit, neque dicit Ioseph. Antiqq. neque ullus alius Historicus. Sed docet nos Lucas Lysaniam quendam parte praecipuâ illius, atque adeo ipsâ Abilenâ, fuisse donatum, vel a Tiberio, vel, quod porius putat Casaub. Aug. Fuisle hunc prioris fil. ex comm unione eiusdem nominis, quidam hariolantur: Sed non fit verisimile, fil. Patri suo post temporis adeo longi intervallum successisse. Nam a caede Lysaniae, ad 15. Annum Imperii Tiberii, Anni intercedunt circiter sexaginta. Proin verius videtur, casu quodam contigisse, ut eadem Praefectura duobus concederetur, modico tem poris spatio, qui appellarentur ambo Lysaniae, cuius συγκυρίας nonnulla exempla apud Vett. occurrunt. Hic igitur posterior Lysanias, is est, quem Lucas appellat Tetrarcham Abilenae et Anno 15. Tiberii vixisse atque illi parti Caelesyriae esse dominatum, ostendit: qui quo fato Obierit, non constat; illud certum, paulo post, h. e. 10. fere post Annis, rediisse eius Terrarchiam in potestatem siliorum Herodis. Scribit enim Ioseph Antiqq. l. 18. Caium Imp. dedisse Agrippae, inter alia plura, etiam τὴν Λυσανίου τετραρχίαν, h. e. Abilenem Tetrarchiam, quam olim Lysanias Ptol. fil. obtinue rat, paulo ante Lysanias Lucae. Non tamen transmisit ad filium Agrippa possessionem eius, sed Agrippa iunior illam a Claud.

impetravit, Anno huius Imp. 12. Vido Isaac. Casaub. Exercit. 13. §. 3.

II.

LYSANIAS

orator Graecus. Alter fuit Arcas, qui Lycaonem regno expulit. Item procurator constitutus a Romanis super Abilenem regionem. Luc. c. 3. v. 1. Nepos Ptol. Mennaei, fil. Lysaniae, a Cleopatra bonis eius inhiante, Occisi. Ioseph Antiqq. l. 14. c. 23. l. 19. c. 4. Euseb. Chron. A. C. 7. Plin. l. 5. c. 18. Item Ptol. Maneti, qui ad Libanum habitavit, fil. Idem.